فیلتر های هوا می توانند هوا را از خود عبور داده در حالیکه ذرات و ناخالصی های موجودر در هوا را جذب میکنند. در سیستم موتور خودرو ها فیلتر هوا قبل از دریچه گاز و سنسور جریان سنج(flow sensor) قرار گرفته است. در موتور های کاربراتوری مستقیما روی دهانه کاربراتور نصب شده است. در موتور های جدید معمولا فیلتر هوا در جعبه فیلتر هوا در انتهای سیستم ورودی هوا نصب می گردد. ورودی هوا میتواند مستقیما روی جعبه باشد یا یک لوله باشد که از جعبه به سمت جلوی موتور منتقل شده باشد.
هنگامی که هوا از اولین قسمت وارد میگردد باید از فیلتر عبور نماید و با عبور از فیلتر هوا از کاغذ فیلتراسون ذرات بزرگتر از منافذ کاغذ در فیلتر گیر میکنند در حالیکه هوا به راحتی عبور کرده و وارد جریان اختراق می گردد.
بدون وجود فیلتر هوا ذرات میتوانند با ورود به محفظه احتراق به صورت باالقوه باعث آسیب دیدگی موتور و قطعات آن شوند. بنابراین یک فیلتر هوا با از خود گذشتگی خود را فدای موتور خودرو کرده و باعث افزایش عمر مفید موتور میگردد. با گذشت زمان به تدریج منافذ فیلتر مسدود میگردد و در نهایت فیلتر هوا می بایست تمیز یا جایگزین گردد.
تعویض فیلتر هوا
شایع ترین علت تخریب فیلتر هوا زمان استفاده است. یک فیلتر هوا معمولا بین ۵۰۰۰ الی ۱۵۰۰۰ کیلومتر بسته به شرایت محیط میتواند کارکند. در محیط های آلود و گرد و خاک زیاد قاعدتا عمر فیلتر هوا کاهش می بابد. با کثیف شدن فیلتر هوا قدرت موتور کاهش یافته و مصرف و آلایندگی خودرو زیاد می شود.
لذا می بایست پس از سپری شدن زمان و کیلومتر کارکرد معمول اقدام به جایگزین کردن فیلتر هوا نمود. البته برخی فیلترها را میتوان برداشته و تمیز نمود و مجددا استقاده کرد.(فیلتر های پنبه ای) همچنین برخی از فیلتر های کاغذی نیز طوری طراحی و ساخته شده اند که می توان آنها را شسته و مجددا با روغن مخصوص آغشته و مجدد استفاده نمود.